Yenilikçi Sağlık Girişimi (IHI)-Alzheimer ile Mücadelede Sağlık Ekonomisinin Rolü

yenilikci-saglik-girisimi-ihi-alzheimer-ile-mucadelede-saglik-ekonomisinin-rolu

Değerli Araştırmacılar,

Avrupa’da yaklaşık 7 milyon kişi Alzheimer hastalığı ile yaşamaktadır ve bu sayının 2050 yılına kadar iki katına çıkması öngörülmektedir. Alzheimer hastalarının çoğunda kardiyovasküler, psikiyatrik ve kas-iskelet sistemi hastalıkları gibi eşlik eden sağlık sorunları da görülmektedir. Bu durum, hastalığın tanı ve tedavisini daha da zorlaştırmaktadır. Her ne kadar kesin bir tedavi bulunmasa da, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilecek bazı tedavi seçenekleri günümüzde mevcuttur. Ayrıca, Alzheimer riskini azaltmaya yönelik yaşam tarzı değişiklikleri konusunda da bilgi birikimi giderek artmaktadır. Öte yandan, hastalığın ilk belirtilerinin semptomlar ortaya çıkmadan yıllar önce beyinde görülmeye başlandığı bilinmektedir. Bu da, hastalığın başlangıcını geciktirmek ve ilerlemesini yavaşlatmak için harekete geçebilecek geniş bir zaman aralığı bulunduğu anlamına gelmektedir.

Yenilikçi Sağlık Girişimi (IHI) Programı kapsamında desteklenen PROMINENT ve AD-RIDDLE projeleri, Alzheimer hastalığına yönelik yeni tanı ve tedavi yöntemlerinin sağlık sistemlerine etkin biçimde entegre edilebilmesi amacıyla sağlık ekonomisi yaklaşımlarını kullanmaktadır. Bu sayede geliştirilen çözümlerin yalnızca klinik etkinliği değil, aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirliği de değerlendirilerek uygulamaya geçişleri desteklenmektedir.

  • PROMINENT Projesi, Alzheimer hastalığı ve eşlik eden diğer hastalıklara yönelik tanı ve kişiselleştirilmiş tedavi yöntemleri geliştirmek amacıyla, yapay zeka destekli bir dijital platform geliştirmeyi hedeflemektedir. Bu platform, çeşitli veri kaynaklarını entegre ederek klinisyenlere uygun test ve tedavi önerileri sunacaktır, hastalar ve hasta bakıcıları için ise kendi bilişsel sağlıklarına dair bilgiler sağlayacaktır. Projenin kapsamı, proje ortakları ve proje kapsamında bugüne kadar elde edilen önemli sonuçlar gibi bilgilere IHI sayfası üzerinden erişebilirsiniz. Ayrıca projenin CORDIS sayfasını da ziyaret edebilirsiniz. 

  • AD-RIDDLE Projesi, Alzheimer hastalığının tanısı, önlenmesi ve tedavisi için modüler ve kişiye özel uyarlanabilir bir platform geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu platform, hastalara kendi bilişsel sağlıklarını takip etme ve yaşam alışkanları doğrultusunda kişiselleştirilmiş tıp yaklaşımlarından faydalanma imkânı sağlayacaktır. Projenin kapsamı, proje ortakları ve proje kapsamında bugüne kadar elde edilen önemli sonuçlar gibi bilgilere IHI sayfası üzerinden erişebilirsiniz. Ayrıca projenin CORDIS sayfasını da ziyaret edebilirsiniz. 

PROMINENT projesinin koordinatörü ve AD-RIDDLE projesinin başekonomisti Linus Jönsson, Alzheimer hastalığına yönelik yenilikçi tedavi yaklaşımlarının laboratuvardan sağlık sistemine geçişini kolaylaştırmak için sağlık ekonomisi yaklaşımlarının ve uygulama biliminin nasıl kullanıldığını anlattığı röportajdan bazı önemli alıntılar aşağıda paylaşılmaktadır:

  • “Alzheimer hastalarının çoğunda birden fazla eşlik eden hastalık bulunuyor; bu nedenle, her hastayı bireysel olarak ele alıp en uygun tedaviyi belirlemek gerekiyor.”

  • “Ekonomik modellemeyi, Alzheimer hastaları için en uygun tedavi yollarını belirlemek amacıyla kullanıyoruz; bu sayede hem en iyi klinik sonuçları hedefliyor hem de mevcut kaynakları toplum yararına en verimli şekilde kullanmayı amaçlıyoruz.”

  • “İlaç dışı müdahaleleri, yani çeşitli yaşam tarzı değişikliklerini değerlendirmeye odaklanan bir sağlık ekonomisi maliyet-etkinlik modeli geliştiriyoruz. Çünkü Alzheimer’ın ilerleyişi yaşam tarzı değişiklikleriyle yavaşlatılabilir, ancak bu müdahalelerin maliyet-fayda dengesini net bir şekilde ortaya koymamız gerekiyor."

Bu yorumlar, sağlık inovasyonlarının ancak etkili bir şekilde sağlık sistemine entegre edildiklerinde anlam kazandığını ve sağlık ekonomisi yaklaşımlarının yeni ilaç ve tedavilerin hastalara ulaşmasını kolaylaştırmada önemli bir araç olduğunu ortaya koymaktadır.

"ncphealth@tubitak.gov.tr"

Ufuk Avrupa Sağlık Kümesi

Yenilikçi Sağlık Girişimi Yenilikçi Sağlık Girişimi (Innovative Health Initiative Joint Undertaking (IHI JU)

8.07.2025 |  Teknoloji Transfer Ofisi Müdürlüğü


Web sayfalarımızda yer alan tüm bilgi, doküman, fotoğraf, video, görüntü, metin vb. tüm içerikler, izin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Aksi durumda: 5846 sayılı yasa kapsamında hukuki ve cezai işlem yapılır. Şırnak Üniversitesi’nin tüm hakları saklıdır.